Aurrez aurreko arreta, profesionala askatasunez aukeratzea eta arreta berehala eskuratzea, funtsezkoak IMQ-ren lehen mailako medikuntza ereduan

11.04.2023

Osasun Sistema Nazionaleko Lurralde arteko Kontseiluak onartutako Lehen mailako eta Komunitateko Arretaren Ekintza Planak adierazi duen bezala, lehen mailako osasun-arreta «ezinbesteko euskarria da herritarren osasunaren babeserako eskubidea lortzeko» eta «funtsezkoa», ongizarte-estaturako eta «arreta osoa eta ekitatiboa bermatzeko». Asistentziaren lehen mailak osasun-sistema (publikoa eta pribatua) «salutogenikoa, gaixotasuna artatzeaz gain, herritarren osasuna hobetzea ere» ahalbidetzen du.

Osasun Sistema Nazional osoan gertatzen den bezala, «IMQn, lehen mailako arreta da osasun-asistentziaren bizkarrezurra», azpimarratu du Pablo García sendagileak, IMQ-ko 150etik gora familia-medikuren hiru ordezkarietako bat denak, Lehen mailako Arretaren Egun Nazionala –apirilaren 12a– dela eta. 

Aditu horren hitzetan, «nazioarteko erakundeak kalitatezko lehen mailako arretan oinarritutako osasun-sistemaren alde agertu dira hainbatetan, egiaztatu baita lehen asistentzia-mailaren sendotasunaren eta osasun-emaitzen hobekuntzaren arteko lotura. Eta horrek sistema publikoa ez ezik, pribatua –gure ingurunean zeregin osagarria duena– ere inplikatzen du».

García doktoreak azaltzen jarraitu du: «IMQri dagokionez, 1934. urte inguruan sortu zenetik, aktiboki alde egin du familia-medikuaren alde zerbitzu-eskaintzaren euskarri egituratzaile gisa, eta horrek lehen asistentzia-mailaren aldeko apustua izaten jarraitzen du, haren egituraren ezinbesteko zati eta pazienteen osasun-arretarako sarbide gisa».

Zeren eta, lehen mailako arretaren ereduak arreta ematen baitie «pertsonei, familiei eta komunitateei modu osoan, hurbilean eta jarraituan, denboran zehar», eta horri esker, herritarren osasunaren zainketa eraginkorragoa eta efizienteagoa da.

Askatasunez aukeratzea eta berehalakotasuna

«Pertsona ororentzat garrantzi handikoa da gustura sentiarazten eta konfiantza ematen dion familia-medikua aukeratu ahal izatea, aurrez aurre artatuko duen pertsona, alegia. Izan ere, askotan, familiakide guztien osasunaz arduratuko den espezialista da, eta, beraz, profesionalak askatasunez aukeratu ahal izatea eta arreta aurrez aurre jasotzea ez dira huskeriak», azpimarratu du Pablo García sendagileak.

«Halaber, osasun-arreta hurbila, eskuragarria, eta sendabidea ahalik eta azkarren emateko gai den lehen mailako medikuntza izatea ere bada funtsezko aldea. Koronabirusaren pandemiak osasun-sistemari eragindako nahasmendua zela eta –itxarote-zerrendak ugaritu egin ziren osasun-arretaren hainbat eremutan–, IMQn lehen asistentzia-maila sendotzearen alde egin zen, eta, horretarako, arreta indartu zuen bere zentroetan eta espezialisten kontsultetan, eta, modu osagarrian, estrategia digital osoa abiarazi zuen, hainbat zerbitzuren eskutik (hala nola bideokontsulta edo txat medikoa)», adierazi du IMQ-ko familia-medikuak.

Espezialista bat pertsonaren eta familiaren bizi-ziklo osoarentzat

IMQn, familia-medikuaren kontsultan sintomak aztertzen dira, pazientea miatzen da, egin beharreko probak proposatzen dira, diagnostikoa egiten da, eta tratamendua jartzen da edo pertsona dagokion espezialitatera bideratzen da.

Hamabost urte ingurutik hil arte, «pazientearen osasun aktiboa zaindu eta sustatzeaz arduratzen da familia-medikua, baita gaixotasunen lehen eta bigarren mailako prebentzioaz, ohitura osasungarriak gomendatzeaz, pairamen asko diagnostikatu eta tratatzeaz, beste espezialista batzuek agindutako jarraibideen jarraipena eta koordinazioa egiteaz, gaixotasun kroniko asko kontrolatzeaz, sortzen diren gaixotasunak ulertzen, ezagutzen eta modu arduratsuan hartzen laguntzeaz, eta gaixotasun horiek tratatzeaz ere, besteak beste».

Aurreko guztiaz ez ezik, hauetaz ere arduratzen da familia-medikua: «gaixoak etxean bisitatzeaz haien sufrimenduek mugitzea eragozten dietenean, eta, azkenik, kasu askotan, ondo hiltzen laguntzea, gaixoaren oheburuaren ondoan; izan ere, horregatik deitzen zaie ‘oheburuko medikua’ ere. Halaber, beste espezialista batzuekin koordinatzen da, eta ospitaleratutako pazienteen jarraipena egiten du, baita ospitaleko alta ondoren ere», amaitu du azaltzen Pablo García medikuak.